Onderhandelingsondersteuning

Onderhandelen en beïnvloeden is geen dagelijks werk voor de ondernemingsraad. Toch is dat wat elke ondernemingsraad en elke bestuurder doen in hun relatie.

In onderhandelingen ziet men te vaak dat men direct standpunten inneemt en oppositioneel onderhandeld. Beide partijen zijn gericht op het zenden van informatie. Geluisterd wordt er in de praktijk echter te weinig. Ervaren onderhandelaars besteden veel tijd aan de voorbereiding en aan het stellen van vragen. Door het stellen van – met name open – vragen kan een schat aan informatie worden achterhaald . Onderhandelen is een sociale vaardigheid die gericht is op het hanteerbaar maken van tegenstellingen tussen de mensen in situaties van wederzijdse afhankelijkheid (Mastenbroek 2004) er zijn twee redenen om tot onderhandelingen te komen. In de eerste plaats om iets te bereiken waartoe geen van beide partijen op zichzelf in staat is. In de tweede plaats om een probleem tussen partijen op te lossen.

Partijen moeten zich realiseren dat onderhandelen iets anders is dan forceren/vechten of ontwijken. Samenwerken draagt bij tot constructief onderhandelen. Samenwerking is gebaseerd op coöperatief gedrag waarbij partijen over en weer opkomen voor hun eigen belang, maar daarbij tegelijkertijd de belangen van de andere partij niet uit het oog verliezen. Er zijn verschillende manieren van onderhandelen. Bij oppositioneel of distributief onderhandelen ligt de nadruk op de uitkomst van de onderhandelingen als een verdelingsvraagstuk.

Het is als het ware het verdelen van een taart. Wat één wint verliest de ander. In de relaties tussen ondernemingsraad en bestuurder speelt de relatie echter een belangrijke rol en dan is distributief onderhandelen minder zinvol. Integratief of probleem oplossend onderhandelen biedt dan betere uitkomsten.

Het Havard model van onderhandelen is gericht op een vergelijking van belangen die aan de orde zijn. Het is belangrijk de belangen van de wederpartij te kennen en om de eigen belangen goed te kennen. Alleen dan is het mogelijk om tot creatieve oplossingen te komen.

Hierbij gelden een paar vuistregels

1 Scheid mensen van het probleem (denk dus niet direct die OR wil niets of die bestuurder wil niets)

2. Redeneer vanuit belangen en niet vanuit posities

3. Zoek naar oplossingen in het wederzijds belang

4. Hanteer zo mogelijk objectieve criteria.

Als deze manier van onderhandelen niet tot de gewenste resultaten leidt kunnen “de hakken altijd nog in het zand”.

Beide partijen hebben veel te verliezen bij procedures, een procedure schaadt de relatie. Bemiddeling in de relatie tussen ondernemingsraad en bestuurder kunnen ernstige schade aan de samenwerkingsrelatie voorkomen.

Wij kunnen u als ondernemingsraad helpen het onderhandelingsproces met de bestuurder of ondernemingsraad zo effectief mogelijk te laten verlopen.